•  
• 1 Giriş

  Bu kılavuz, Elektronik Fatura Uygulamasında yolcu beraberi eşya ihracı ve ihracat faturalarını e-fatura sistemine entegre etmek isteyenler için uygulamaya ilişkin yazılım geliştireceklerin teknik konularda ihtiyaç  duyabilecekleri bilgileri vermek amacıyla hazırlanmıştır. Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde yer alan yolcu beraberi eşya istisnasından faydalanmak için verginin alıcıya iade edilmesi usullerinden yalnızca yetki belgesine sahip aracı kurumlar tarafından iade yöntemini seçen mükellefler için uygulanacaktır.

  
  Kılavuzda ihracat ve yolcu beraberi eşya ihracı faturalarının elektronik olarak e-fatura sistemindeki işleyişi ve iş akışı açıklanacak, yolcu beraberi eşya ihracı faturasında olması gereken ek bilgiler ve kurallar anlatılacaktır.

   

• 2  İhracat Faturası
  1. İhracat Faturasının İş Akışı ve Roller

     İhracat faturasının elektronik gerçekleştirimi, kullanılan e-fatura formatının ek bilgilerle desteklenmiş özelleşmiş halinin aşağıda tariflenen iş akışı ile yapılmasıdır.

       

     Uygulamayı kullanarak fatura düzenlemek isteyen mükellefler; 1-    e-fatura sistemine kayıtlı olmalıdır,

• 2-Düzenleyecekleri ihracat faturalarının alıcıları bilgilerini Gümrük ve Ticaret Bakanlığı olarak düzenleyeceklerdir,
• 3-Düzenlenen faturalar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı sisteminde görünecektir,

Bu nedenle e-fatura mükelleflerinden ihracat yapan ve GİB portal uygulamasından  yararlanan mükelleflerin ivedilikle alternatif yöntemleri tercih etmesi gerekmektedir.

İhracat faturasını düzenleyen; standarda uygun olarak oluşturulan elektronik faturayı düzenleyen, uygulamaya özel entegratör veya entegrasyon yolu ile dahil olmuş tüzel kişiliktir. Fatura düzenleyenin rol tanımı aşağıdaki şekildedir:

• e-Faturayı ve sistem yanıtını;

   

• Oluşturmaya imkân verir/oluşturur,

   

• Elektronik olarak imzalar veya Mali Mühür ile onaylar,

   

• Saklar,

   

• Faturayı iletir,

   

• İhracat için faturada gereken ek bilgileri sağlar.

   

  • Merkez’den gelen uygulama yanıtını ve sistem yanıtını;

     

• Alır,

   

• Veri aktarım protokolü ile belirtilen veri kurallarına uygunluğunu denetler,

   

• İşler,

   

• Elektronik imza veya Mali Mühür doğrulaması yapar,

   

•  

  fatura düzenleyen tarafından oluşturulan belgeler, öngörülen şemalara, şema kurallarına, diğer veri kurallarına ve standartlara uygun olmak zorundadır. Ayrıca fatura düzenleyen, kullandığı uygulama ile ilgili her adımda loglama yapmak zorundadır.

   

  1. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

      

     Kendisine gelen ihracat faturalarını gümrük beyannamesi ekinde alan kurumdur. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı:

      

     • İhracat faturasını;

        

• Elektronik ortamda sistemine alır,

   

  • Gümrük Sistemine alınan fatura için, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 23 haneli bir referans numarası üretilir.

İhracat faturalarının elektronik ortamda işleyişi için gerekli 4 farklı rol vardır. Söz konusu roller ve tanımları ilgili başlıklar altında yer almaktadır.

1. Fatura Düzenleyen

İhracatta mükelleflerin karşılaşabileceği özellikli durumlar ve sorunlara hızlı bir şekilde aksiyon alınması gerekliliği, uygulamanın mobil araçlar vasıtasıyla da kullanımını önemli hale getirmektir. Bu kapsamda GİB Portal uygulaması yeterli mobiliteye sahip olmadığından ihracat işlemlerinde e-fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere hizmet  veremeyecektir.

• 23 haneli bir referans numarası yükümlüye bildirilir.

   

• 23 haneli bir referans numarası ile belge tarihi yükümlü tarafından gümrük beyannamesinin  44 no’lu kutusunda “Belge Referans No” ve “Belge Tarihi” alanlarında beyan edilecektir.
• Gümrük beyannamesinin tescilinden önce faturada değişiklik yapılması gerekmesi halinde, değişiklik yapılacak olan fatura ve bu fatura için alınan referans numarası iptal edilir. İptal edilen fatura için alınan referans numarası beyannamenin tescilinde kullanılamaz.
• Gümrük beyannamesinin tescilinden sonra faturada değişiklik yapılması gerekmesi halinde, gümrük idaresinin onayından sonra değişiklik yapılacak olan fatura ve bu fatura için alınan referans numarası iptal edilir. İptal edilen fatura için alınan referans numarası beyannamenin tescilinde kullanılamaz.
• Gümrük işlemleri mevzuat dahilinde tamamlanır.

   

1. Merkez

    

   Faturaların elektronik belge olarak düzenlenmesi, elektronik olarak imzalanması veya Mali Mühür ile onaylanması, saklanması, iletilmesi ile fatura bilgilerinin veri standartları ve formatına uygun biçimde  aktarılması ve muhatabı tarafından alınmasına ilişkin belirlenen usul ve esasları uygular ve denetler. Merkezin rol tanımı ve sorumlulukları şu şekildedir:

   • Veri aktarımında kullanılacak Veri Aktarım Protokolünün tasarımını yapar.

      

   • Veri Aktarım Protokolü ile tanımlanan sistemin sunucu tarafının teknik altyapısının hazırlanmasından ve gerçekleştirilmesinden, iletişim protokolünde meydana gelebilecek değişikliklerin sunucu tarafına yansıtılmasından ve sunucu tarafının yönetiminden sorumludur.
   • Kendisine gelen e-faturayı ve uygulama yanıtını;

      

• Alır,

   

  • Fatura ve uygulama yanıtının, veri aktarım protokolü ile belirtilen veri kurallarına  uygunluğunu denetler,
  • İşler,

     

• İlgili adrese iletir,

   

• İlgili adrese sistem yanıtı oluşturur ve iletir.

   

  • Kendisine gelen sistem yanıtını;

• Alır,

• Sistem yanıtının, veri aktarım protokolü ile belirtilen veri kurallarına uygunluğunu denetler,

• İşler,

   

• İlgili adrese iletir.

   

  Merkez, uygulama ile ilgili her adımda loglama yapar.

   

1. Alıcı Kurum

İhracat faturasındaki mal/hizmetleri satın alan kurumdur. İhracat e-faturasını kendi ülkesindeki işlemleri için satıcı kurumdan talep edebilir.

2.2      Fatura ve Uygulama Yanıtı Formatı

2.2.1  Fatura Formatı

E-Fatura UBL TR 1.2 temel standardından farklı ihracat faturasında bulunması gereken bilgiler aşağıda belirtilmiştir. 

Fatura bilgilerinde ProfileID: IHRACAT girilmelidir.

1. Uygulama Yanıtı Formatı

 E-Fatura UBL TR 1.2 temel standardından farklı ihracat faturasına dönülen uygulama yanıtında bulunması gereken bilgiler senaryolara göre aşağıda belirtilmiştir.

GTB tarafından gönderilecek uygulama yanıtlarının zaman aşımı süresi yoktur. Entegratörler tarafından ihracat faturasına yönelik GTB tarafından gönderilen uygulama yanıtları dönüş süresine bakılmaksızın kabul edilmelidir.

Uygulama yanıtı bilgilerinde ProfileID: IHRACAT girilmelidir.

 Senaryo 1) E-fatura Gümrük Bakanlığı sistemine düştükten ve faturadaki kalemlerin GTB tarafından kontrolü gerçekleştikten sonra uygun görülürse GÇB ‘ye konu edilip malların çıkışı gerçekleşecek ve GÇB kapatılması

Eylem:GTB tarafından kabul uygulama yanıtı dönülecektir.

 Senaryo 2) Bir faturada mal kalemlerinden, bir kısım kaleminin çıkması ama bir kısım kalemlerin henüz çıkmaması durumunda çıkmayan kalemlerin sonra çıkacağı belli olaması.

 Örnek:  Bir  faturada  100  kalem  maldan  70  kaleminin  çıkması  ama  30  kaleminin  henüz    çıkmaması

 durumunda bu 30 kalemin sonra çıkacağı belli.

Eylem:GTB tarafından tüm kalemler çıktıktan sonra kabul uygulama yanıtı dönülecektir.

Senaryo 5) Bir faturada n kalem mal gösterildiği halde GÇB’de daha fazla kalem mal çıkartılmak  isteniyorsa;

 Örnek: Bir faturada 100 kalem mal gösterildiği halde GÇB’de 130 kalem mal çıkartılmak isteniyorsa;

Eylem:100 kalemlik fatura kabul edilip GTB sisteminde yer alan belge numarasıyla eşleştirilerek  GÇB’de gösterilecek. Ek olarak çıkartılmak istenen 30 kalem için ise ihracatçı tarafından ayrı bir fatura düzenlenip bu fatura için alınan belge numarası aynı GÇB’ye eklenecektir. Her fatura için kabul uygulama yanıtı dönülecektir

 Senaryo 3) E-fatura Gümrük Bakanlığı sistemine düştükten sonra faturadaki kalemlerden hiçbiri GÇB’ye konu edilmeden GTB tarafından kabul görmemesi

Eylem:GTB tarafından red uygulama yanıtı dönülecek, bu yanıt üzerine mükellef yeni bir fatura düzenleyerek tekrar gönderecektir.

 Senaryo 4) E-fatura Gümrük Bakanlığı sistemine düştükten sonra faturadaki kalemlerden bir kısmının GÇB’ye konu edilip çıkışı yapıldığı halde bir kısmının GTB tarafından kabul edilmemesi veya mükellefin bır kısım malın ihracatından vazgeçmek istemesi

Eylem:GTB tarafından kısmi iade uygulama yanıtı dönülecektir. ( Burada GTB tarafından dönülen  kısmi iade uygulama yanıtı iade faturası gibi kabul edilecek ve kısmi iade uygulama yanıtının alıcının posta kutusuna düştüğü dönem defter kayıtlarına alınacaktır.)

1. Merkez

    

   Faturaların elektronik belge olarak düzenlenmesi, elektronik olarak imzalanması veya Mali Mühür ile onaylanması, saklanması, iletilmesi ile fatura bilgilerinin veri standartları ve formatına uygun biçimde  aktarılması ve muhatabı tarafından alınmasına ilişkin belirlenen usul ve esasları uygular ve denetler. Merkezin rol tanımı ve sorumlulukları şu şekildedir:

   • Veri aktarımında kullanılacak Veri Aktarım Protokolünün tasarımını yapar.

      

   • Veri Aktarım Protokolü ile tanımlanan sistemin sunucu tarafının teknik altyapısının hazırlanmasından ve gerçekleştirilmesinden, iletişim protokolünde meydana gelebilecek değişikliklerin sunucu tarafına yansıtılmasından ve sunucu tarafının yönetiminden sorumludur.
   • Kendisine gelen e-faturayı ve uygulama yanıtını;

      

• Alır,

   

  • Fatura ve uygulama yanıtının, veri aktarım protokolü ile belirtilen veri kurallarına  uygunluğunu denetler,
  • İşler,

     

• İlgili adrese iletir,

   

• İlgili adrese sistem yanıtı oluşturur ve iletir.

   

  • Kendisine gelen sistem yanıtını;

     

• Alır,

   

• Sistem yanıtının, veri aktarım protokolü ile belirtilen veri kurallarına uygunluğunu denetler,

   

• İşler,

   

• İlgili adrese iletir.

   

  Merkez, uygulama ile ilgili her adımda loglama yapmak zorundadır.

   

  1. Yetkili Aracı Kurum

      

     Türkiye'de ikamet etmeyen yolculara KDV iadesi yapmak üzere yetki belgesi almış aracı firmalardır. E-Fatura kapsamında

     • Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından gümrük memuru aracılığıyla gönderilen uygulama yanıtını alır.

        

     • Uygulama yanıtı içindeki bilgileri kontrol ederek göre yolcuya KDV iadesi ödemesi yapar.

etiketler: